قلعه بهستان یا کهن دژ در شهرستان ماه‌نشان - استان زنجان

 قلعه بهستان یا کهن دژ در شهرستان ماه‌نشان - استان زنجان

قلعه بهستان یا کهن دژ در شهرستان ماه نشان در استان زنجان و در نزدیکی روستای بهستان و در کنار رود قزل اوزن جای گرفته است. دیرینگی این دژ به دوره مادها باز می‌گردد. این دژ در تاریخ ۱۳۵۶/۰۷/۱۱ و با شماره ثبت ملی ۱۴۵۸ به نام قلعه بهستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است. قلعه‌ای منحصر به فرد که متاسفانه به علت عدم توجه مسئولان میراث فرهنگی کشور و بخصوص استان در آستانه تخریب است. توجه به ساخت دیوارهای حائل در کنار رودخانه قزل‌اوزن برای حفاظت از قلعه بسیار ضروری است

قلعه ی ایزدخواست

قلعه ی ایزدخواست

این قلعه در شهر ایزدخواست که آخرین شهر استان فارس در مسیر شیراز - اصفهان می باشد، واقع شده و متعلق است به دوران ساسانیان.
قلعه قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال دارد و از سه طرف، با پرتگاهی تقریباً عمود بر کف زمین و با ارتفاعات مختلف از ۶ تا ۱۵متر - در زمان خود - بسیار ایمن ساخته شده؛ به طوری که سربازان دشمن، حتی با کمک ادوات جنگی نیز نمی توانستند به داخل آن نفوذ کنند.
در داخل قلعه، منازل حیاط نداشتند و پشت بام خانه های طبقه ی اول، حیاط خانه های طبقه ی دوم را تشکیل می داده. وجود آتشکده ای در وسط قلعه نیز، نشان دهنده ی زندگی پررونق آنها در زمان قبل از اسلام بوده است. چرا که ساخت آتشکده در آن زمان، نشان از وجود موبد یا موبدان و نیز، طبقه ی اشراف و درباریان در قلعه ی ایزدخواست دارد.
این قلعه در 5 طبقه ساخته شده که این نوع معماری، با امکانات آن زمان و در یک فضای محدود، بسیار قابل تامل است.
متاسفانه امروز از این قلعه و خانه های روستایی و تاریخی اطراف آن، به جز ویرانه هایی باقی نمانده.

دالما تپه

دالما تپه  هزاری پنجم و چهارم پیش از میلاد

این تپه باستانی در جنوب غربی دریاچه ارومیه و در حدود پنج کیلومتری جنوب غرب تپه حسنلو واقع شده است. دیوار خانه های این تپه با چینه ساخته شده است و گاهی از ملات بسیار نازک برای دیوار چینی هااستفاده میشده است. منازل این منطقه واحدهای مستقلی بودند که در اطراف یک حیاط ساخته میشدند.سفالهای منطقه دست ساز هستند. سفالهای این منطقه ساده،منقوش،تزیینات افزوده و با لعاب گلی غلیظ هستند. اشیای گوناگونی نیز در این تپه باستانی کشف شده است مانند تیغه های سنگی،دسته هاون،ظروف سنگی،سردوک ها،درفش و غیره.اجساد چهارده کودک در زیر خانه ها کشف شده است ولی اجساد افراد بزرگ سال در این محل هنوز کشف نشده است. تاریخ زندگی در این روستا را میتوان بین پنج هزار تا چهار هزار سال پ م دانست

دالما تپه در شهرستان نقده، بخش محمدیار، دهستان حسنلو، روستای اسلام آّباد (دالما) واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۸۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

آتشکده چهارقاپی

آتشکده چهارقاپی یکی از بناهای تاریخی و شگفت‌انگیز استان کرمانشاه است.

آتشکده چهارقاپی یا به معنی چهار در، از جمله آتشکده‌های دوره ساسانی است که در شهر مرزی قصرشیرین از توابع استان کرمانشاه قرار دارد.

   تاریخدانان معتقدند، بنای تاریخی چهارقاپی احتمالا همزمان با نفوذ عثمانی‌ها در این منطقه به این نام خوانده شده است، گرچه این بنا در قرون چهارم و پنجم هجری قمری از سوی دامداران و صنعتگران به عنوان سکونتگاه کوتاه مدت نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. 

دژ لمبسر یا لمسر

دژ لمبسر یا لمسر که در شمال شهر قزوین و در منطقه الموت در شمال شرقی شهر رازمیان واقع شده است و قدمت آن به دوران ساسانیان باز می گردد و در دوره سلجوقیان مورد استفاده گسترده قرار گرفت. این قلعه از مهمترین پایگاههای اسماعیلیان پس از دژ حسن صباح می باشد و در بخش الموت غربی در شهرستان قزوین واقع شده است. متأسفانه پیرامون سال ساخت این بنا در اسناد تاریخی یادی به میان نیامده است. این قلعه ابعادی در حدود ۴۸۰ متر در جهت شمالی-جنوبی و ۱۹۰ متر در جهت شرقی-غربی دارد. پس از فتح قلعه لمسر، حسن صباح، کیا بزرگ امید را به حکومت بزرگترین قلعه اسماعیلیان نزاری در الموت غربی، منصوب کرد