شیر طلایی انتهای بازوبند، سده ی نهم پیش از میلاد

شیر انتهای بازوبند، جنس: طلا، اندازه: 2.54 سانتی متر، قدمت: سده ی هشتم یا نهم پیش از میلاد، محل نگهداری: موزه ی هنر والترز

این شیر طلایی به همراه جفت دیگری از آن، که به صورت متقارن در رو به روی یکدیگر قرار می گرفتند، در دو انتهای بازوبندی طلایی استفاده می شده.

پلاک اشکانی با نقش حمله ی شیر بر گوزن

پلاکی با نقش شیری که بر گوزن حمله می برد، جنس: نقره و سنگهای قیمتی، اندازه: 5.72 در 1.59 سانتی متر، قدمت: سده ی دوم یا نخست پیش از میلاد (دوره ی اشکانی)، محل نگهداری: موزه ی هنر سیاتل

صفحه ی نقره ای لرستان با نقش ارباب جانوران

شکل بالا صفحه ی گرد منتهی به یک سنجاق را که از نقره ساخته شده نشان می دهد. قدمت این اثر، که در لرستان ساخته شده، به هشتصد تا ششصد سال پیش از میلاد باز می گردد. این صفحه جزو معدود آثار فلزی لرستان از جنس نقره است. در آن زمان غالبا ساخت آثاری از جنس طلا یا نقره در بخشهای شمالی ایران رواج داشته و آثار فلزی به جا مانده از لرستان بیشتر از جنس برنز هستند. موضوع نقش شده بر روی صفحه ی این سنجاق، اربابِ جانوران است که به صورت مردی که دو جانور وحشی را در چنگ خود نگه داشته  نشان داده شده است. این نقش یکی از نقشهای مورد علاقه در خاور نزدیک است. این اثر اکنون در موزه ی هنر کلیولند قرار دارد.

نقش برجسته ی اردشیر یکم در نقش رستم

شکل بالا نقش برجسته ی اردشیر یکم موسس سلسله ی ساسانی را نشان می دهد که پس از پیروزی بر اردوان پنجم آخرین شاه اشکانی حکومت را در دست گرفت. در سمت راست تصویر، اردشیر و در سمت چپ تصویر، اهورمزدا نشسته بر اسب نشان داده شده اند. در کنار پای هر دو اسب بر روی زمین دو پیکر تصویر شده که تصویر سمت راست اردوان پنجم و تصویر سمت چپ اهریمن را نشان می دهد. در این نقش برجسته اردشیر در حال دریافت نماد شاهی از اهورمزداست.

توضیحات برگرفته از کتاب شاهنشاهی ساسانی، نویسنده: دکتر تورج دریایی

تخت جمشید - مرودشت - استان فارس

تخت جمشید - مرودشت - استان فارس

پارسه یا تخت جمشید نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که در روزگار باستان پایتخت شاهنشاهی ایران بوده است. تخت جمشید محل برگذاری آیین‌های بهاری هخامنشیان بوده است. اسکندر مقدونی سردار یونانی به ایران حمله کرد و این مکان را به آتش کشید. امّا ویرانه‌های این مکان هنوز هم در نزدیکی شیراز مرکز استان فارس برپا است. این مکان هم‌اکنون از مکان‌های باستانی ایران است.

یونانیان به آن پرسپولیس می‌گفتند و در ایران قدیم نیز به آن پارسه و چهل منار گفته می‌شده است. پارسَه یا تخت جمشید یکی از شهرهای باستانی ایران است که سالیان سال پایتخت هخامنشیان بوده است. اسکندر مقدونی سردار یونانی به ایران حمله کرد و این مکان را به آتش کشید.

اما ویرانه‌های این مکان هنوز هم پابرجاست. این مکان هم‌اکنون یکی از آثار جهانی ثبت شدهٔ ایران در یونسکو است.تخت جمشید ،مجموعه‌ای از کاخ‌های بسیار باشکوهی است که ساخت آنها در سال 512 قبل از میلاد آغاز شد و اتمام آن 150 سال به طول انجامید.تخت جمشید در محوطه وسیعی واقع شده که از یک طرف به کوه رحمت و از طرف دیگر به مرودشت محدود است. این کاخ‌های عظیم سلطنتی در کنار شهر پارسه که یونانیان آن را پرسپولیس خوانده‌اند ساخته شده است.

وسعت‌ کامل کاخ‌های‌ تخت‌ جمشید 125000 متر مربع‌ است که بر روی سکوئی که ارتفاع آن بین 8 تا 18 متر بالاتر از سطح جلگهٔ مردوشت است، بنا شده‌اند و از بخش‌های‌ مهم‌ زیر تشکیل‌ یافته‌ است‌:
کاخ‌های‌ رسمی‌ و تشریفاتی‌ تخت جمشید (کاخ دروازه ملل)
سرای‌ نشیمن‌ و کاخ‌های‌ کوچک‌ اختصاصی‌
خزانه‌ٔ شاهی‌
دژ و باروی‌ حفاظتی‌

ساختمان تخت جمشید در زمان داریوش اول در حدود 518 قبل از میلاد ، آغاز شد. نخست صفه یاتختگاه بلندی را آماده کردند و روی آن تالار آپادانا و پله‌های اصلی و کاخ تچرا را ساختند.

پس از داریوش، پسرش خشایارشا تالار دیگری را به نام تالار هدیش را بنا نمود و طرح بنای تالار صد ستون را ریخت. اردشیر اول تالار صد ستون را تمام کرد. اردشیر سوم ساختمان دیگری را آغاز کرد که ناتمام ماند. این ساختمان‌ها روی پایه‌هایی ساخته شــده که قسمتـی از آنها صخره‌های عظیم و یکپارچه بوده و یا آنها را در کوه تراشیده اند.

معماری هخامنشی، هنری است از نوع تلفیق و ابداع که از سبک معماری‌های بابل و آشور و مصر و شهرهای یونانی آسیای صغیر و قوم اورارتو اقتباس شده و با هنر نمایی و ابتکار روح ایرانی نوع مستقلی را از معماری پدید آورده است . هخامنشیان با ساختن این ابنیة عظیم می‌خواستند عظمت شاهنشاهی بزرگ خود را به جهانیان نشان دهند.

در اواخر سال 1312 شمسی براثر خاکبرداری در گوشة شمال غربی صفه تخت جمشید قریب چهل هزار لوحه گلی به شکل و قطع مهرهای نماز بدست آمد. روی این الواح کلماتی به خط عیلامی نوشته شده بود. پس از خواندن معلوم شد که این الواح عیلامی اسناد خرج ساختمان قصرهای تخت جمشید می باشد. از میان الواح بعضی به زبان پارسی و خط عیلامی است. از کشف این الواح، نظریاتی که اظهار می‌داشتند قصرهای تخت جمشید مانند اهرام مصر با ظلم و جور و بیگار گرفتن رعایا ساخته شده باطل شد.

زیرا این اسناد عیلامی حکایت از آن دارد که به تمام کارگران این قصرهای زیبا، اعم از عمله و بنا و نجار و سنگتراش و معمار و مهندس مزد می‌دادند و هر کدام از این الواح سند هزینه یک یا چند نفر است.

کارگرانی که در بنای تخت جمشید دست اندرکار بودند، از ملت‌های مختلف چون ایرانی و بابلی و مصری و یونانی و عیلامی و آشوری تشکیل می شدند که همة آنان رعیت دولت شاهنشاهی ایران بشمار می‌رفتند.

بر اساس خشت نوشته‌های کشف شده در تخت جمشید در ساخت این بنای با شکوه معماران، هنرمندان، استادکاران، کارگران، زنان و مردان بی‌شماری شرکت داشتند که علاوه بر دریافت حقوق از مزایای بیمه کارگری نیز استفاده می‌کردند. ساخت این مجموعه بزرگ و زیبا بنا به روایتی ۱۲۰ سال به طول انجامید.

اسکندر مقدونی در یورش خود به ایران در سال 331 قبل از میلاد، تخت جمشید را به آتش کشید. تاریخنگاران در مورد علت این آتش سوزی اتفاق رای ندارند. عده ای آنرا ناشی از یک حادثه غیر عمدی می‌دانند ولی برخی کینه توزی و انتقام گیری اسکندر را تلافی ویرانی شهر آتن بدست خشایار شاه علت واقعی این آتش سوزی مهیب می‌دانند.