غار «سَهولان»

غار «سَهولان» (کردی: Sehollan) در روستای سهولان، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد میان مهاباد-بوکان و همچنین در ۲۸ کیلومتری شهر بوکان در استان آذربایجان غربی واقع شده‌است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن به ۵۰ متر می‌رسد و عمق آب در برخی جاها به ۳۰ متر می‌رسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه‌است.

سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.

این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.

این غار در جریان سفر ژاک دوموگان فرانسوی به ایران و به مناطق کردنشین، در دوره قاجار توسط وی کشف شد و این هنگام مقارن با فوت سیف الدین خان مکری حاکم بوکان نیز بود.
مشخصات غار سهولانویرایش

    ساختار زمین‌شناسی غار:آبی-خاکی-سنگ آهک
    طول مسیر آبی کشف شده :۳۰۰ متر
    طول مسیر خشکی کشف شده :۲۵۰ متر
    مساحت کشف شد: حدود ۲ هکتار
    مینانگین ژرفای آب: ۲۲ متر
    بیشینه ژرفای آب: ۵۲ متر
    میزان رطوبت: ٪۷۰ الی ٪۷۵
    دمای درون غار: ۵ الی ۱۰ درجه سانتیگراد
    نوع رسوبات: آهکی
    وسعت تالار اصلی: ۵۸ متر در ۴۲ متر
    ارتفاع سقف غار: ۵۰ متر
    موجودات داخل چاه: کبوتر و خفاش
    جاذبه طبیعی: وجود قندیلهای آهکی به اشکال مختلف
    دیرینگی آثار بدست آمده از غار: هزاره دوم قبل از میلاد
    ارتفاع از سطح دریاهای آزاد: ۱۷۵۱متر
    موقعیت جغرافیائی: ۴۶ درجه شرقی و ۳۶ درجه و ۴۱ دقیقه عرض شمالی
    سال حفاظت: ۱۳۷۹ و بر اساس مصوبه ۱۶۹ شورای عالی حفاظت محیط زیست