حمام گنجعلی خان - استان کرمان

حمام گنجعلی خان - استان کرمان

حمام گنجعلی خان یکی از بناهای مجموعه گنجعلیخان در شهر کرمان است که در سال ۱۰۲۰ ه ق(۱۶۱۱ میلادی) ساخته شده‌است. گنجعلی بیک ملقب به گنجعلیخان از حاکمان کرمان در زمان شاه عباس بود که کارهای عمرانی . مهمی در کرمان انجام داده‌است. او برای اینکه در وسط شهر تفرجگاه‌های عمومی وجود داشته باشد، ابتدا یک میدان بزرگ ایجاد کرد. این میدان که بیش از صد متر طول و پنجاه متر عرض دارد از چهار طرف با بناهای اختصاصی شامل مدرسه، مسجد، بازار و حمام (۱۰۲۰ ه .ق )، چهار سوق، آب‌انبار و ضرابخانه محصور شده و یک مجموعه عالی از آثارعمرانی عصر صفوی است.معمارآن استادسلطان محمد معماریزدی میباشد.

عمارت فتح آباد - روستای اختیار آباد - استان کرمان

عمارت فتح آباد - روستای اختیار آباد - استان کرمان

باغ عمارت بیگلر بیگی (فتح آباد) باغی مربوط به دوره قاجاره که در ۲۵ کیلومتری شهر کرمان، روستای اختیار آباد واقع شده. این باغ که الگوی احداث باغ شاهزاده ماهان بوده، از یادگارهای فضل علی خان بیگلربیگیه که به همین دلیل بهش باغ بیگلربیگی هم می گن. عبور آب فتح آباد از بین این باغ بهش صفا و طراوت می بخشیده. زمان احداث این باغ تاریخی که یکی از قدیمی ترین باغهای ایران و محل حکمرانی یکی از حاکمان کرمان بوده، به حدود سال های ۱۲۵۵ می رسه و از اونجایی که رفته رفته به فراموشی سپرده شده بود، به ویرانه ای تبدیل شد و مدتها به حال خودش رها شده بود که باعث شد آسیب های زیادی به بنای عمارت وارد شده و اکثر درختاش خشک بشن . این باغ با تلاش بنیاد توسعه و عمران موقوفات کرمان و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، مرمت و بازسازی در سال ۱۳۹۲شروع شد. در احیاء این باغ تلاش شده تا با کمترین دخل و تصرف در بنا بازسازی این باغ انجام بشه تا اصالت این باغ به عنوان الگوی باغ سازی کرمان حفظ بشه..

مسجد چوبی - دهکده چوبین - نیشابور - استان خراسان رضوی

مسجد چوبی - دهکده چوبین - نیشابور - استان خراسان رضوی

آیا تاکنون از نخستین و تنها مسجد چوبی دنیا شنیده‌اید؟! مسجد چوبی بخش عمده‌ای از مجتمع فرهنگی، سیاحتی و اقامتی موسم به دهکده چوبین نیشابور است که هر صاحب سلیقه‌ای را مجذوب به خود می نماید و استعداد بالقوه‌ای است که در صورت اندکی توجه و عنایت دست اندرکاران سازمان میراث فرهنگی نیشابور می‌تواند به فعلیت رسیده و توانایی جذب هزاران توریسم را دارد.
ماهنامه بین المللی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی «جاده ابریشم» در صفحه 115ضمیمه شماره 57 خود، در مرداد 1382، از مسجد چوبی نیشابور، چنین نوشته است: "مسجد چوبی" برای اولین بار در سال 1325 با دیوارهای کاه‌گلی و سقف چوبی، با وسعت فعلی و در همین مکان بنا شد و در سال 1378 پس از مخروبه شدن مسجد اولیه، مسجد فعلی با شکل و شمایل جدید و با شیوه‌ای نوین در همان مکان احداث گشت.
این مسجد اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان و به وسعت200متر مربع و سقف آن به صورت شیروانی می‌باشد و دارای دو مناره هر کدام به ارتفاع 13متر از سطح زمین و وزن تقریبی 4تن می‌باشد و شکل ظاهری آن به صورت کشتی‌ای است که گویی بطور وارونه روی زمین قرار گرفته است.
در مجموع 40تن چوب در بنای آن بکار برده شده و ساخت آن حدود دو سال به طول انجامیده است.
سه درب ورود و خروج، و 5 پنجره در ساختمان بنا وجود دارد. اسکلت آن از نوع سازه‌های مقاوم در برابر زلزله و با ماندگاری طولانی و به شیوه Twobyfour یا Double ساخته شده است و آبدارخانه این مسجد، دارای کابینت‌ها، دیوارها و حتی سینی‌های چوبی است، کف و بخشی از دیوار آن به دلیل رعایت مسائل بهداشتی با کاشی و سرامیک پوشیده شده است.
چوب‌های مختلفی از درختان مثمر و غیرمثمر هم در ساختمان و هم در تزئینات داخلی از قبیل کتیبه‌ها، محراب و ... به کار رفته است نظیر انواع کاج‌ها، اشن، سپیدار، گیلاس، گلابی، زبان گنجشک، گردو و توت. نورپردازی آن هارمونی ویژه‌ای از رنگ‌های شاد است که به شب‌های آن محوطه، جلوه خاصی بخشیده است».
مسجد چوبی در فاصله 7 کیلومتری نیشابور بنا شده و سازنده آن فردی بنام مجتهدی می باشد. این مجتمع دارای موزه و کتابخانه، رستوران، فروشگاه،نانوایی، الاچیق‌های منحصر بفرد چوبی و سوئیت‌هایی است که دیدن آن تداعی کننده پیوند و امتداد هنرمندان حال نیشابوری با نسل گذشته فرهیخته خود می‌باشد.

قلعه بابک - اهر - استان آذربایجان شرقی

قلعه بابک - اهر - استان آذربایجان شرقی

قلعه جمهور معروف به دژ بابک در 50 کیلومتری شمال شهرستان اهر و در ارتفاعات غرب رود بزرگ قره‌سو قرار دارد؛ منطقه‌ای که به نام کلیبر معروف است.
دژ بابک خرمدین بر فراز قله کوهستانی در حدود 2300 تا 2700 از سطح دریا ارتفاع دارد.
قلعه بابک که به نام‌های قلعه بابک، دژ بابک، بذ و قلعه جمهور هم معروف است دژ و مقر سردار تاریخی ایران، بابک خرم‌دین بوده است که در هنگام قیام بر علیه دستگاه خلافت عباسی در قرن سوم هجری ساخته شده است.
مسافت راه کلیبر به قلعه حدود 3 کیلومتر است و به هنگام عبور باید گردنه‌ها و گذرگاه‌های خطرناکی را پشت سر گذاشت.
قبل از رسیدن به دروازه قلعه و ورود به بنای مستحکم دژ باید از معبری عبور کرد که به صورت دالانی است و از سنگ‌های منظم طبیعی شکل گرفته و تنها گنجایش عبور1 نفر را دارد و دو نفر به سختی می‌توانند از آن بگذرند.
فاصله این معبر تا باروی قلعه در حدود 200 متر است و مقابل آن قرار دارد. از همین نقطه است که صعوبت راه و ابهت خاص این قلعه رفیع و موقعیت خیره کننده آن بیننده را به اعجاب وا می دارد.
امتداد بصری معبر در نهایت به دروازه قلعه ختم می‌شود و دقیقاً در راستای آن قرار دارد که باعث می‌شود ورود هر تازه وارد و سپاهی و غیره از طریق دو برج دیده بانی در سمت دروازه ورودی قابل رؤیت باشد.
برای نفوذ به داخل تنها راه ورود دروازه اصلی است و از کوهستان امکان وارد شدن به قلعه وجود ندارد.
با گذر از دروازه ورودی و پشت سر گذاشتن بارو، جهت رسیدن به دژ اصلی باید از گذرگاهی باریک که حدود 100 متر صعود از ارتفاع را نیز به همراه دارد گذشت تا به مدخل ورودی قلعه رسید، مسیری صعب العبور که از یک سمت مشرف به دره‌ای است با جنگل‌های تنک و ژرفایی در حدود 400 متر که به صورت تیغه و دیواره تا قعر دره ادامه دارد.
در تکیه گا‌ه‌های طبیعی این دیواره‌ها و 4 جهت بنا 4 جایگاه برای دیده‌بان‌ها به صورت نیمه استوانه ساخته شده‌ است. اینها مقر کوه بانیه‌ها و سربازانی است که هر جنبنده‌ای را تا کیلومترها دورتر، از فراز دره‌ها و کوهپایه‌ها زیر نظر می‌گرفتند.
پس از صعود، برای ورود به دژ اصلی از مدخل دیگری با پلکان‌هایی نامنظم باید عبور کرد. طرفین مدخل دژ، به وسیله دو ستون کاذب مشخص شده است.
بنای دژ که دو طبقه و سه طبقه است، پس از ورودی قرار گرفته است و پس از آن تالار اصلی وجود دارد که اطراف آن را 7 اتاق فرا گرفته است، اتاق‌هایی که به تالار مرکزی را دارند.
در قسمت شرقی دژ تأسیسات دیگری مرکب از اتاق‌ها و آب انبارها ساخته شده است؛ سقف آب انبارها با طاق جناغی و گهواره‌ای استوار شده‌اند.
محوطه داخلی آنها نیز به وسیله نوعی ساروج غیر قابل نفوذ گردیده و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره‌ها از آب آنها استفاده می‌شده است.
در سمت شمال غربی دژ پلکان‌هایی سرتاسری وجود داشته که اکنون ویران شده و قسمت‌هایی از آن بیرون خاک است و تنها راه صعود به بخش‌های مرتفع تر بناست.
از آثار معماری و برخی از سنگ‌های زبره تراش و روش چفت و بست سنگ‌ها و ملات ساروج و اندود دیوارها از نوعی گچ و خاک می‌توان دریافت که ساختمان این دژ و قلعه در روزگار اشکانیان و بخصوص ساسانیان ساخته شده است.
این دژ در قرون دوم و سوم و تا چند قرن پس از آن مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته و تغییراتی در آن به وجود آمده و الحاقاتی در بنا ایجاد شده است.
اشیا و ابزاری که از قلعه بابک به دست آمده، سفالینه‌های منقوش و لعاب خورده است که یک دوره استقرار تا اوایل قرن هفتم هجری را نمایش می‌داد.
همچنین تعدادی سکه مسی کشف شده که برخی از آنها به علت ساییدگی و زنگ خوردگی فراوان غیرقابل خواندن است و در بین این سکه‌ها برخی مربوط به اتابکان آذربایجان و هزارسیبان (قرون ششم و هفتم هجری) هستند.
به لحاظ سوق الجیشی موقعیت استقرار بنا بر فراز قله به گونه‌ای ست که 20 نفر سپاهی قادر بودند هجوم یک سپاه صد هزار نفری را مانع شوند و تلفاتی هم نداشته باشند. چون تیر و کمان و اسلحه معمول زمان به سربازان و مستحفظانی که بر بلندی موضع می‌گرفتند به جهت بعد مسافت بی تاثیر بودند.
قلعه بابک در سال 1345 با شماره 623 در لیست آثار ملی، تاریخی و فرهنگی ایران ثبت شد و مرمت آن از سال 1376 توسط اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی آغاز شد.

باغ شازده - شهر ماهان - استان کرمان

باغ شازده - شهر ماهان - استان کرمان

باغ شاهزاده ماهان کرمان یکی از نمونه باغ تخت‌های ایرانی است که از شرایط مساعد طبیعی ممتازترین بهره برداری را نموده است. باغ شاهزاده، ماهان در عصر قاجار در دوران یازده ساله فرمانفرمایی عبدالحمید میرزا ناصرالدوله (١٢٩٨ ه . ق تا ١٣٠٩ ه. ق) احداث گردید  که با مرگ وی ساخت باغ ناتمام ماند. محل استقرار این باغ در نزدیکی مقبره «شاه نعمت الله ولی» در دامنه ارتفاعات جوپار است.

وجود خاک حاصلخیز، آفتاب لازم، وزش باد ملایم و نسیم و بالاخره دسترسی به آب (قنات تیگران) امکان ایجاد باغی در آن مقیاس را در گستره‌ای خشک و بی آب و علف، معجزه گونه فراهم ساخته است.

باغ تخت شاهزاده در دامنه ارتفاعات جوپار به مساحت٥/٥ هکتار با شکلی مستطیلی با شیبی حدود ٦/٤% شکل گرفته و حصاری بلند آن را از جو نامساعد اطراف جدا می‌سازد.

آب منبع حیات بخش این باغ از بخش فوقانی باغ داخل می‌گردد. محورهای اصلی و فرعی و تخت‌های مسطح در نظر ویژه‌ای آبیاری شده و سبز انبوه و کم نظیری را در چارچوب طرح باغ به وجود آورده است.

نهر آبی که وارد باغ می‌گردد در جهت طولی باغ به گونه‌ای توزیع می ‌گردد که علاوه بر آبیاری کرت‌ها و مسیرها با استفاده از شیب تند زمین که شرایط اولیه باغ تخت‌های است  بر روی محور اصلی و میانی باغ به صورت نهری وسیع، آبشره‌ها و آبشارها به عنصر اصلی کیفیت بخش باغ  بدل می‌گردد.

در دو انتهای محور اصلی، یعنی در برابر اولین تخت که بنای اصلی روی آن قرار دارد و ورودی باغ، برابر سر در خانه، دو استخر طراحی گردیده  که سطح وسیع آب، صدا و جهش آب و فواره‌ های آنها به مطبوعیت باغ می‌افزاید.

بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی ‌و یا فصلی مالک که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. سر در خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است. طبقه فوقانی دارای اطاق هایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شده‌اند. سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است. ورودی های فرعی باغ  نیز در دو ضلع طولی پیش بینی شده‌اند. طرح اندازی باغ شازده از چشم اندازهای باغ  که از ویژگی های اصلی باغ  تخت‌ها می‌باشد به بهترین وجه استفاده نموده است. دید روهای ممتد در جهت طولی باغ از کوشک اصلی به سایر قسمت‌های باغ و بالعکس از سردر خانه غنای خاصی به زندگی در باغ می‌دهد. مناظر بیرونی باغ که از داخل و یا از بیرون باغ قابل رؤیت هستند، در نمایش تضاد دو کیفیت زیست محیطی  باغ و خارج باغ از نمونه‌های کم نظیر و منحصر به فرد باغ شازده می‌باشد.

نظم درختکاری، انتخاب مناسب گیاهان در ایجاد سایه و یا رنگ آمیزی متناسب در فصل های مختلف باغ ارزش های استثنایی ای را برای آن تعریف می‌کند.

باغ شازده ماهان در اوج والایی و شادابی کیفیت‌های طبیعی و مصنوعی خود به خاطر دگرگونی شرایط سیاسی و اجتماعی دوران،  برای مدتی طولانی خالی از سکنه و متروک ماند و دچار آسیب های فراوانی گردید. خرابی های وارد شده کلیه قسمت‌های باغ را در بر می‌گیرد.

ویرانی‌ها شامل ویرانی بناهای اصلی و همچنین محوطه باز باغ می‌گردد. یعنی باغ سازی و عناصر اصلی شکل دهنده باغ نیز (آبراه‌ها، استخرها، پیاده راه‌ها و بالأخره طبیعت گیاهی باغ  نظیر درختان، کرت‌ها، بسترهای گلکاری) از این گزند در امان نمی‌مانند.

باغ یک بار در سال ١٣٥٧ خورشیدی مرمت گردید. همچنین در زلزله سال ١٣٦٠ آسیب هایی دید که مرمت شد.

این باغ به دلیل ویژگی ها و جذابیت‌های تاریخی و ارزش های فضایی که دارد به عنوان یکی از نمونه باغ تخت‌های ایرانی مورد توجه دوستداران باغ ایرانی است. علاوه بر این باغ به عنوان فضایی تفرجگاهی، پذیرای عده زیادی است که برای گذران اوقات فراغت از مناطق اطراف به آنجا رفته و ساعاتی را در آن می‌گذرانند.

باغ شاهزاده ماهان با مختصات جغرافیایی٣٠ درجه و ٤ دقیقه عرض شمالی و ٥٧ درجه و ١٧ دقیقه طول شرقی می‌باشد.

ارتفاع این منطقه از سطح دریای آزاد ١٨٥٠ متر است. با توجه به این که باغ شاهزاده در دامنه کوه جوپار قرار گرفته ، از ارتفاع ٢٠٠٠ متر از سطح دریای آزاد برخوردار است.

این باغ  در فاصله ٣٥ کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان و در فاصله  شش کیلومتری شهر ماهان در مسیر جاده کرمان ـ بم در نزدیکی ارتفاعات جوپار بنا گردیده است.

واقع شدن منطقه در مسیر عبوری کرمان به بم و در مسیر جاده کهن ابریشم از عواملی است که این محل را برای احداث یک باغ اشرافی مناسب می‌ ساخته است. باغ شاهزاده به گونه‌ای استقرار یافته که حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی را به صورت زیر امکان پذیر می‌سازد: در بدو ورود ، به ویژه در طبقه فوقانی سردرخانه به غیر از دیدها و مناظر بیرونی باغ، منظره چهارباغ و در جهت عکس آن منظره کوه را امکان پذیر می‌سازد. این مناظر عمده یعنی رؤیت حرکت آب، حوض ها و آبشارها هرکدام به نوبه خود تأکیدی بر محورهای عمود بر محور اصلی دارند و توأم با نظام گیاهی مناظر بدیع داخلی را ارائه می‌دهند.

باغ در بستر کویر در میان ارتفاعات جوپار و بلوار شکل گرفته است. کوه‌های پر برف جوپار منظر زیبایی در محور اصلی باغ ارایه می‌دهند که ویژگی خاص این منطقه است.